Nachtdiensten werken

Wat valt onder nachtdiensten?

Als uw werknemer tussen 00.00 uur en 06.00 uur minstens 1 uur werkt, valt dit onder nachtwerk. Dit hoeft niet achter elkaar te zijn. Een nachtdienst mag maximaal 10 uur duren. Daarna moet er een extra lange rustperiode zijn. Er zijn uitzonderingen. Bijvoorbeeld als er weinig nachtdiensten per jaar zijn. Dan mag een nachtdienst maximaal 12 uur duren. Of als er geen vervanger is voor uw werknemer en het werk echt af moet.

Werkt u als zzp’er tijdens nachtdiensten? Dan gelden dezelfde regels.

Maximaal 117 nachtdiensten per jaar

U mag uw werknemer niet fulltime nachtdiensten laten werken. U mag uw werknemers maximaal 117 nachtdiensten per jaar laten werken. Alleen als het echt moet, zijn 140 nachtdiensten per jaar toegestaan. Uw werknemer moet hier zelf toestemming voor aanvragen via de Nederlandse Arbeidsinspectie. En voldoen aan de voorwaarden voor permanente nachtarbeid. Duurt de nachtdienst niet de hele nacht? Dan mag uw werknemer tijdens 2 weken niet meer dan 38 uren per week werken tussen 0.00 en 6.00 uur.

Vrijstelling van permanente nachtarbeid

Uw werknemer kan toestemming aanvragen voor vaste (permanente) nachtarbeid. Dit kan wanneer werkzaamheden alleen ‘s nachts mogelijk zijn. Als u toestemming krijgt, mag uw werknemer per 4 weken maximaal 20 nachtdiensten draaien. Dat zijn er 260 per jaar. Ieder werknemer moet zelf toestemming aanvragen.

In sommige cao’s is een uitzondering afgesproken. Werknemers in deze sectoren hoeven geen toestemming aan te vragen. Ook voor werknemers die vóór 1 januari 1996 permanent ’s nachts werkten geldt een uitzondering. Zij hebben een overgangsregeling (voor onbepaalde tijd) en hoeven geen toestemming te vragen.

Nachtdienst en gezondheid

’s Nachts werken heeft invloed op het dag-nachtritme. Werknemers kunnen gezondheidsklachten krijgen door nachtdiensten. Werkt uw werknemer voor de eerste keer in de nachtdienst? Dan kan uw werknemer vóór de eerste nachtdienst een arbeidsgezondheidskundig onderzoek doen. Ook daarna dient er een regelmatig medisch onderzoek (PMO) plaats te vinden. Als blijkt dat de nachtwerk gezondheidsproblemen geeft, dan moet u zorgen voor ander werk overdag.

U mag zwangere collega's niet verplichten om nachtdiensten te werken. Jongeren onder de 18 jaar mogen geen nachtdiensten werken.

Overige regels voor nachtwerk

In de Arbeidstijdenwet staan ook regels voor de verdeling van nachtdiensten en rusttijden tijdens of na nachtdiensten. De belangrijkste zijn:

Verdeling van nachtdiensten

Uw werknemer mag:

• per 16 weken maximaal 36 nachtdiensten werken
• niet meer dan 7 nachtdiensten achter elkaar werken, bij uitzondering 8

Er zijn uitzonderingen, bijvoorbeeld als dit is afgesproken in de cao. Lees meer over de regels voor de verdeling van nachtdiensten.

Aantal uren per week

Uw werknemer mag:

• bij minder dan 16 nachtdiensten per 16 weken, maximaal 48 uur gemiddeld werken
• bij meer dan 16 nachtdiensten per 16 weken, maximaal 40 uur gemiddeld werken

De duur van een nachtdienst

• Een nachtdienst mag niet langer duren dan 10 uur.
• Soms mag een nachtdienst 12 uur duren. Dat mag maximaal 5 keer per 2 weken en maximaal 22 keer per jaar.

Rust na een nachtdienst

Voor langere diensten met een eindtijd vóór 2.00 uur geldt:

• Uw werknemer mag 11 uur niet werken.
• Na een nachtdienst van 12 uur mag uw werknemer 12 aaneengesloten uren niet werken.
• Na 3 nachtdiensten achter elkaar mag uw werknemer minimaal 46 uur niet werken.

Voor diensten met eindtijd na 2.00 uur geldt:

• Uw werknemer mag 14 uur niet werken.
• Bij uitzondering mag de rusttijd 1 keer per week 8 uur zijn.

Voor nachtdiensten van 12 uur of langer geldt:

• Uw werknemer mag 12 uur niet werken.
• Na 3 aangesloten nachtdiensten, ongeacht de lengte: - Uw werknemer mag 46 uur niet werken.

Nachttoeslag

Er zijn geen regels over een extra vergoeding voor nachtwerk. In sommige cao’s is een verplichte nachttoeslag afgesproken.